Henry Kissinger và cuộc đời chính trị

 

Ông Henry Kissinger tại một hội nghị ở Bắc Kinh (Trung Quốc) năm 2015. Ảnh: REUTERS

Cố vấn an ninh - ngoại trưởng quyền lực

Ông Henry Kissinger tên đầy đủ là Heinz Alfred Kissinger, được sinh ra vào ngày 27.5.1923 tại thành phố Furth ở vùng Bavaria (Đức). Là một người Do Thái, ông đã chịu đựng sự bài xích trong xã hội Đức thời đó, theo Reuters. Năm 1938, gia đình ông rời bỏ nước Đức dưới chế độ Quốc xã để sang New York (Mỹ), nơi ông đổi tên thành Henry. Năm 1943, ông trở thành công dân Mỹ.

Trong Thế chiến 2, ông Kissinger quay về quê hương để chiến đấu trong Sư đoàn bộ binh 84 của Lục quân Mỹ. Ông là người phiên dịch cho các nhiệm vụ tình báo, đã giúp vây ráp các thành viên của mật vụ Gestapo của Đức Quốc xã và được trao huy chương Ngôi sao đồng.

 

Từ trái sang: Ngoại trưởng Henry Kissinger, Tổng thống Richard Nixon, Phó tổng thống được đề cử Gerald Ford, Chánh văn phòng Nhà Trắng Alexander Haig Jr. tại Nhà Trắng ngày 13.10.1973. Ảnh: REUTERS

Sau chiến tranh, ông Kissinger học về khoa học chính trị tại Đại học Harvard và sau đó tham gia công tác nghiên cứu chính sách, cố vấn cho nhiều cơ quan chính phủ. Năm 1957, cuốn sách đầu tay Nuclear Weapons and Foreign Policy (tạm dịch: Vũ khí hạt nhân và chính sách đối ngoại) của ông nhanh chóng trở thành sách bán chạy nhất sau khi xuất bản.

Năm 1969, ông trở thành Cố vấn an ninh quốc gia của Tổng thống Richard Nixon và làm việc cho đến khi ông Nixon từ chức và ông Gerald Ford lên thay. Ông Kissinger cũng làm Ngoại trưởng Mỹ dưới thời hai nhà lãnh đạo nói trên.

Quyền lực của ông Kissinger tăng cao trong vụ bê bối Watergate và có những so sánh rằng nhà ngoại giao này đã đảm nhiệm vai trò "đồng tổng thống" với ông Nixon, khi đó có vị thế đã bị suy yếu, theo AP.

 

"Rõ ràng là lòng kiêu hãnh của tôi đã trỗi dậy nhưng cảm xúc chủ đạo là một điềm báo về thảm họa", ông Kissinger viết về sức ảnh hưởng của mình khi đó.

Sau năm 1977, ông Kissinger không còn làm trong chính quyền tổng thống nào nữa dù giữ mối quan hệ với Tổng thống George W. Bush. Ông "Bush con" khi đó đã bổ nhiệm ông Kissinger làm Chủ tịch Ủy ban 11.9, phụ trách điều tra vụ tấn công khủng bố ngày 11.9.2001. 

Tuy nhiên, ông Kissinger từ chức không lâu sau đó vì không muốn tiết lộ danh tính những khách hàng của công ty tư vấn của ông. Ông Kissinger cũng xuất hiện tại Nhà Trắng nhiều lần dưới thời Tổng thống Donald Trump.

Ông Henry Kissinger và Tổng thống Donald Trump tại Nhà Trắng ngày 10.10.2017. Ảnh: REUTERS

Nhà ngoại giao thực dụng

Trong 8 năm làm việc trong chính quyền, ông Kissinger đã có ảnh hưởng đến nhiều vấn đề chính sách đối ngoại lớn liên quan quan hệ Mỹ - Trung, chiến tranh ở Việt Nam, hòa bình Trung Đông, hòa hoãn với Liên Xô... Các di sản của ông mang nhiều tranh cãi.

Ông là người theo đuổi chủ nghĩa thực dụng trong chính trị, sử dụng ngoại giao để đạt được các mục tiêu thực tế thay vì thúc đẩy những lý tưởng cao cả. Theo AP, những người ủng hộ cho rằng khuynh hướng thực dụng của ông phục vụ cho lợi ích của Mỹ trong khi những người chỉ trích coi đó là cách tiếp cận theo kiểu Machiavelli (nhà ngoại giao người Ý Niccolo Machiavelli sống từ 1469-1527), đi ngược lại với các lý tưởng dân chủ.

Ông Henry Kissinger bắt tay Chủ tịch đảng Cộng sản Trung Quốc Mao Trạch Đông tại Bắc Kinh ngày 2.12.1975. Ảnh:  REUTERS

Ở tuổi 99, ông Kissinger vẫn có những chuyến giao lưu để quảng cáo sách của ông về vai trò lãnh đạo. Trong một cuộc phỏng vấn hồi tháng 7.2022 với đài ABC, khi được hỏi liệu có rút lại quyết định nào trong cuộc đời, nhà ngoại giao nói: "Tôi đã nghĩ về những vấn đề này cả cuộc đời mình. Đó là sở thích và cũng là nghề nghiệp của tôi. Và những đề xuất mà tôi đã đưa ra là những điều tốt nhất mà tôi có thể làm khi đó".

Ông Henry Kissinger tròn 100 tuổi vào tháng 5.2023. Ông có hai người con là Elizabeth và David, là con của người vợ đầu tiên.

Nguồn: thanhnien.vn