Cụ thể, trong 10 tháng đầu năm 2023, tín dụng bất động sản (BĐS) tăng 6,75%, thấp hơn tăng trưởng tín dụng chung của nền kinh tế trong thời gian này là 6,96%. Trong đó, dư nợ kinh doanh BĐS tăng 23,11%, vượt mức tăng trưởng cả năm 2022 (10,73%). Ngân hàng Nhà nước cho rằng đây là mức tăng rất cao (gấp gần 3 lần tăng trưởng tín dụng chung). Tuy nhiên, dư nợ tiêu dùng, tự sử dụng BĐS chiếm đến 64% dư nợ tín dụng BĐS nói chung lại giảm 0,7%. Đây là năm đầu tiên xuất hiện xu hướng giảm trong 3 năm gần đây, trong khi năm 2022 lĩnh vực này tăng hơn 31%. Điều này cho thấy tín dụng đang tập trung vào phía cung thị trường BĐS. Trong khi đó, nhu cầu tín dụng để mua BĐS với mục đích tiêu dùng, tự sử dụng đang sụt giảm.
Báo cáo nhấn mạnh: Diễn biến này cho thấy những tháo gỡ cho thị trường vừa qua bắt đầu phát huy tác dụng, các khó khăn về pháp lý đã dần được tháo gỡ, góp phần tăng khả năng tiếp cận tín dụng của chủ đầu tư dự án. Tuy nhiên, trong bối cảnh khó khăn chung, nhu cầu mua nhà ở chưa được khách hàng ưu tiên trong thời điểm hiện tại; cơ cấu sản phẩm BĐS không hợp lý, dư thừa sản phẩm, phân khúc cao cấp trong khi thiếu nhà ở giá rẻ, phù hợp với nhu cầu của người dân. Các dự án BĐS gặp khó khăn pháp lý nên không đáp ứng được điều kiện tín dụng dẫn đến khó tiếp cận nguồn vốn. Bên cạnh đó, tỷ lệ nợ xấu lĩnh vực BĐS đang có chiều hướng gia tăng so với thời điểm cuối năm trước (tháng 12.2022 là 1,72%, tháng 10.2023 là 2,9%).
Chẳng hạn, chương trình 120.000 tỉ đồng cho vay nhà ở xã hội, nhà ở công nhân, cải tạo, xây dựng lại chung cư cũ gặp nhiều khó khăn, vướng mắc. Theo tổng hợp danh mục dự án đủ điều kiện tham gia chương trình, chỉ có 3 dự án trên 44 dự án ở TP.HCM và Hà Nội là dự án cải tạo, xây dựng lại chung cư. Mới có 23 UBND tỉnh, thành phố công bố, gửi danh mục các dự án nhà ở xã hội, nhà ở công nhân, dự án xây dựng, cải tạo lại chung cư cho Ngân hàng Nhà nước và Bộ Xây dựng. Phần lớn các địa phương vẫn đang trong quá trình tổng hợp danh mục dự án và nhu cầu của chủ đầu tư nên chưa công bố danh mục này. Hay một số chủ đầu tư đã được hướng dẫn các thủ tục vay vốn nhưng chưa đáp ứng được các điều kiện vay vốn theo quy định. Về phía người mua nhà, do tình hình kinh tế, sản xuất kinh doanh khó khăn như bị cắt giảm nhân sự, giảm lương dẫn đến nguồn thu nhập của khách hàng sụt giảm. Do đó khách hàng hiện nay ưu tiên cho việc duy trì cuộc sống chưa xem xét việc mua nhà trong thời điểm này...