Vang bóng một thời
Volga là một trong 3 thương hiệu xe Liên Xô đã trở nên quen thuộc với người Việt Nam từ năm 1990 trở về trước. “Volga bộ trưởng” đã trở thành huyền thoại ở Việt Nam, gắn liền với địa vị xã hội thời bao cấp và đi kèm với nó là niềm mơ ước của nhiều người.
Từ năm 1958, Nhà nước ta đã nhập các loại ô tô sản xuất tại Liên Xô, trong đó có thương hiệu đình đám Volga. Tùy theo chức vụ, các cán bộ nước sẽ được sử dụng loại xe tương ứng. Khi đó chức Bộ trưởng được tiêu chuẩn xe Volga; Thứ trưởng được tiêu chuẩn xe Moskovic; còn cục trưởng, vụ trưởng, viện trưởng…đi xe Lada. Vì vậy, những chiếc Volga còn được gọi với cái tên Volga "bộ trưởng" tại Việt Nam.
Lịch sử của thương hiệu Volga bắt đầu từ tháng 10/1956, khi Nhà máy Ô tô Gorky bắt đầu sản xuất sản phẩm mang tính cách mạng trong ngành công nghiệp ô tô Liên Xô. Dòng xe Volga đánh dấu sự ra đời bằng mẫu M-21. Đây là mẫu xe hạng sang, có vẻ đẹp mang tính cổ điển, khung gầm chắc chắn, bền bỉ, sánh ngang tầm với những chiếc xe hàng đầu tại châu Âu và Mỹ lúc bấy giờ. Tuy nhiên, M-21 có số lượng sản xuất không nhiều.
Thế hệ tiếp theo, Volga M-24 mới là phiên bản phổ biến nhất, được sản xuất với số lượng lớn từ năm 1970- 1992. Dù không có tính biểu tượng như M-21 và bị coi là lạc hậu so với xu hướng chung của ngành công nghiệp ô tô thế giới giai đoạn này, song M-24 vẫn có ý nghĩa nhất định đối với ngành công nghiệp ô tô Liên Xô.
Volga M-24 có trục cơ sở dài, ghế xô với chân đế thấp và mái bằng nên khá rộng rãi bên trong, ngồi 5 người thoải mái. Động cơ Volga M-24 là loại 4 xilanh, chế hòa khí đôi, dung tích 2.445cc sản sinh công suất cực đại 98 mã lực, với mức tiêu thụ nhiên liệu 14 lít xăng/100km. Công nghệ trên Volga M-24 khá đơn giản, nhiều phụ tùng của xe có thể thay thế bởi các xe khác như UAZ. Hệ thống treo của xe được đánh giá khá êm ái, khi đi vào những cung đường xấu, gập ghềnh. Khung gầm rất chắc chắn. Nội thất không có nhiều tiện nghi như các dòng xe khác, nhưng M-24 vẫn đem lại sự thoải mái cho người sử dụng bởi khoảng không gian khá rộng bên trong.
Sau hơn 50 năm phát triển, ánh hào quang của Volga đã lụi tàn. Do vấn đề kiểm soát chất lượng và bản thân dòng xe Volga không thể cạnh tranh được với những mẫu xe ô tô được nhập khẩu từ nước ngoài, nên thương hiệu nổi tiếng này đã phải dừng sản xuất vào năm 2008.
Tại Việt Nam, dòng xe Volga M-24 được nhập về từ năm 1970. Hình ảnh của chiếc xe này đã in đậm trong tâm trí nhiều người dân suốt thời bao cấp, đó là chiếc xe sang trọng và đẳng cấp.
Tuy nhiên, từ năm 1990, Nhà nước có chính sách hạn chế nhập khẩu những chiếc xe Volga do hao xăng. Kèm theo đó là sự phát triển của nền kinh tế thị trường, các mẫu xe Đức, Mỹ, Nhật… bắt đầu tràn vào thị trường Việt Nam, khiến Volga trở thành dĩ vãng. Cho tới ngày nay, những chiếc Volga đã vắng bóng và nhiều người cũng quên mất sự tồn tại của nó.
“Hàng Tàu đội lốt”?
Tại Nga, nhiều người vẫn trông chờ vào sự hồi sinh của dòng xe Volga vang bóng một thời. Và mới đây Volga đã hồi sinh.
Theo truyền thông Nga, cuối tháng 5/2024 thương hiệu xe Volga đã có màn ra mắt ấn tượng, với 3 mẫu xe hoàn toàn mới tại triển lãm công nghiệp tổ chức ở Nizhny Novgorod, CHLB Nga. Trong đó, bao gồm 1 mẫu sedan và 2 mẫu SUV.
Tuy nhiên, 3 mẫu xe này lại được “tinh chỉnh” từ những chiếc xe thuộc thương hiệu Changan Automobile, một hãng ô tô Trung Quốc. Mẫu sedan Volga C40 dựa trên Changan Raeton Plus; mẫu SUV K30 dựa trên Changan Oushang X5 plus và mẫu SUV cỡ trung K40 dựa trên Changan UNI-Z.
So với xe nguyên bản của Changan thì Volga chỉ khác về thiết kế lưới tản nhiệt và cản trước, cùng huy hiệu "GAZ" của Nhà máy ô tô Gorky. Cả 3 mẫu xe mới đều được trang bị động cơ xăng Changan JL473ZQ7, dung tích 1,5 lít, công suất 188 mã lực và mô-men xoắn 300 Nm.
Nhiều người đã tới chiêm ngưỡng 3 mẫu xe trên tại triển lãm và đặt câu hỏi về nguồn gốc của nó. Sau đó đã có lời kêu gọi các nhà sản xuất tăng hàm lượng nội địa hóa cho thương hiệu này, ban đầu tập trung vào các chi tiết dễ sản xuất trước.