Tôi bước vào nhà chị Nguyễn Thị Thủy (sinh 1977) ở xóm Thạch Sơn 7, xã Anh Sơn (Nghệ An) vào một ngày cuối tháng 8. Trong căn nhà cấp 4, chị Thủy cùng 2 con đang chuẩn bị đồ đạc, sách vở để bước vào năm học mới. Tôi tò mò: "Chồng chị đi đâu mà chỉ có mấy mẹ con ở nhà thế này"?, chị ngập ngừng, chừng như sợ hai đứa trẻ nghe thấy sẽ chạnh lòng nên kéo tôi ra phía sân vừa uống nước, vừa trò chuyện.
"Tôi không lấy chồng, lớn lên bố mẹ đều già yếu nên tôi quyết ở vậy để chăm sóc hai cụ. Hai cháu này đều là trẻ bị bỏ rơi từ lúc mới lọt lòng. Khổ thân, hai đứa đều cùng tuổi với nhau, được tôi nuôi từ lúc còn đỏ hỏn. Ngẫm ra bây giờ cũng đã 13 năm", chị Thủy ngậm ngùi.
Thấy mẹ đang ngồi trò chuyện với khách, hai đứa trẻ chạy ra lí rí xin phép vác cuốc ra ruộng làm cỏ cho lúa. "Đấy chú xem, mới bước vào lớp 8 nhưng các cháu ngoan lắm. Đứa nào cũng có ý thức tự làm việc và nghe lời. Chắc các cháu cũng biết thân phận của mình nên rất thương mẹ", chị Thủy tự hào.

Chị Thủy cùng 2 con chuẩn bị sách vở để chuẩn bị bước vào năm học mới ẢNH: TÁC GIẢ CUNG CẤP
Hướng mắt về phía các con đi, chị kể: "Năm 2012, chị gặp một cô gái quê ở Thanh Chương, Nghệ An đang chuẩn bị phá cái thai ở tuần 20. Khuyên bảo mãi, cuối cùng chị đành đưa cô ấy về nhà mình chăm sóc. Kết quả, một bé gái bụ bẫm ra đời trong niềm vui của mọi người. Tưởng chừng hạnh phúc sẽ đến với bé nhưng hơn 10 ngày sau, người mẹ trẻ bỏ đi biệt tăm để lại đứa con gái cho chị Thủy. Chị đặt tên cho con là Nguyễn Thị Hoài Thu.
Như một nghiệp duyên, 2 tháng sau chị Thủy lại đưa về một cô gái nhà cách đó ngót trăm cây số. Cô gái ấy là một sinh viên trót dại mang bầu. Không chịu nổi lời chỉ trích của mọi người, cô quyết định phá bỏ cái thai. Thương cô gái trẻ người non dạ, chị đi theo hết ngày này sang ngày khác để khuyên bảo nên giữ cái thai lại bởi "cháu bé chẳng có lỗi gì cả, cũng là một sinh mạng".
"Nghe tin, tôi phải chạy xe máy cả trăm cây số đến tận nhà tìm để gặp. Cô ấy đi đâu thì tôi theo đó, chỉ sợ cổ nghĩ quẩn mà bỏ đứa con đi thì thương cháu lắm. Cuối cùng tôi thuyết phục cô ấy về nhà mình, một là để tránh lời dị nghị của người quen, hai là mình cũng tiện bề khuyên nhủ", chị Thủy nhớ lại.
Ấy vậy mà sau khi sinh bé trai xong, cô gái ấy cũng để lại đứa trẻ rồi ra đi biệt tăm. Một mình chị vừa lo cày cấy, vừa chăm sóc cha mẹ già và 2 đứa trẻ. Chị đặt tên cháu là Nguyễn Trần An. Cuộc sống tuy vất vả nhưng hằng ngày được nhìn các con khôn lớn lòng chị cũng vui theo.

Hoài Thu và Trần An được chị nuôi từ lúc còn sơ sinh nay đã bước vào lớp 8 ẢNH: TÁC GIẢ CUNG CẤP
Chị Thủy kể, dù công việc bộn bề nhưng hễ nghe tin ở đâu có người định phá thai là chị lại tức tốc tìm đến khuyên nhủ chẳng kể mưa hay nắng, ngày hay đêm. "Tôi nhớ có lần một cô gái ở xã phía trên cách đây 30 km trót mang bầu với một chàng trai nên định phá thai rồi nhảy cầu tự vẫn. Hoảng hồn, tôi phải tìm đến tận nơi động viên, khuyên bảo. Mặc mọi người dị nghị, tôi đứng ở nhà cô ấy ngày này qua ngày khác, cô ấy đi đâu tôi đi theo đó. Và cuối cùng, họ đã thông suốt, sau đó hai người cũng đến với nhau và sống hạnh phúc", chị Thủy mỉm cười mãn nguyện.
Đến bây giờ chị cũng chẳng còn nhớ nổi mình đã giúp được cho bao nhiêu người có ý định phá bỏ đứa con trong bụng. Với chị, giúp được một người lòng mình thảnh thơi hơn bao giờ hết nhưng những lần khuyên bảo không thành cũng là một lần chị cảm thấy mình có lỗi, bị dằn vặt...
Các con được an ủi phần nào ở thế giới bên kia
Tôi đang ngồi trầm tư ngắm nhìn người phụ nữ tuổi trạc gần 50 nhưng có gương mặt đầy phúc hậu này thì một tiếng gọi ngoài cổng vang lên. "Chị Tùng bạn tôi đấy! Hôm nay là mùng một, chúng tôi ra nghĩa trang thắp hương cho mấy đứa nhỏ", chị Thủy phân bua. Hóa ra "mấy đứa nhỏ" mà chị nói là gần 600 hài nhi xấu số được chị đưa về đây để an táng.
Nói về chuyện này, chị bảo đây cũng là một cơ duyên. Cách đây khoảng 16 năm, đến nhiều nơi chị thấy các hài nhi xấu số bị vứt bỏ rất đáng thương. Không đành lòng, chị mang về chôn cất. Chị đem ý định này bàn với gia đình thì được ông Nguyễn Văn Chế, bố chị, đồng ý ngay. "Bố tôi là một đảng viên lâu năm, từng công tác tại cơ quan nhà nước. Ông động viên tôi cố gắng làm việc thiện, dẫu gì thì mỗi đứa trẻ cũng là một sinh linh, cần tìm cho chúng một ngôi nhà để yên nghỉ. Vậy là ông dành riêng cho tôi một phần đất trong nghĩa trang của gia đình để làm nơi an táng các hài nhi", chị Thủy bộc bạch.

Những ngày lễ, chị Thủy vẫn thường đến thắp hương cho các hài nhi ẢNH: TÁC GIẢ CUNG CẤP
Từ đó, bất lúc nào, nơi nào có hài nhi xấu số bị vứt bỏ chị đều tìm đến rồi đưa về chôn cất chu đáo. Có khi đi một mình, hôm lại được chị Phan Thị Tùng, bạn bè đồng trang lứa ở gần nhà chị đồng hành. Các cơ sở y tế khắp lân cận hầu như đã quen với gương mặt người phụ nữ này nên cũng rất thấu hiểu...
Tuy nhiên, việc làm của chị ban đầu cũng khiến nhiều người trong làng, xã tò mò, dị nghị. Một số người cho rằng chị có ý đồ xấu, một số người bảo chị là không bình thường… Chị Thủy không quan tâm điều đó bởi với chị, những lúc các hài nhi được chôn cất tử tế, chị lại thấy lòng mình thảnh thơi hơn.
Chị bảo rằng, năm 2013, chị đang đi trên đường thì nghe tiếng khóc của một đứa trẻ sơ sinh. Chị chạy lại thấy đứa trẻ đang nằm trần trụi bên bụi cây, khắp người bị thương. Vội vàng gom mấy đồng tiền tích góp được, chị bắt xe đưa bé ra Hà Nội khám nhưng không kịp. Cháu bé đã mất, lòng chị đau như cắt, khóc mấy đêm liền.
"Không biết có phải cơ duyên để tôi gặp được những hài nhi ấy không nữa? Cách đây 2 tuần thôi, một đêm tôi nằm mãi không ngủ được, ruột gan rối bời. Khi chợp được mắt thì mơ thấy một đứa trẻ sơ sinh cứ giơ tay ra như đang cầu cứu. Sáng dậy, vừa ra đường được hơn cây số thì đúng bắt gặp một đứa trẻ bị vứt bỏ bên đường nhưng cháu đã mất. Tôi đưa về tắm rửa sạch sẽ để an táng. Thương lắm!", chị nói rồi nhìn xa xăm...
Ngồi bên cạnh bạn, chị Phan Thị Tùng cũng bảo rằng: "Nó (chị Thủy) can đảm lắm. Nhiều hôm mưa gió, gần 2 giờ sáng mà vẫn một mình mang hài nhi về chôn cất. Tôi ngăn để sáng mai hẵng làm thì nó bảo không đành lòng nhìn các con nằm giữa trời mưa lạnh. Tính nó là thế, không ai ngăn được".
Khu nghĩa trang chị Thủy dành chôn cất các hài nhi rộng chừng 30 m2 được xây mộ cẩn thận và hương khói chu đáo. Chị bảo đây là ngôi nhà chung của "các con", có nó chắc các hài nhi sẽ được an ủi phần nào ở thế giới bên kia. "Còn sức thì còn tiếp tục thôi. Điều quan trọng là tuyên truyền được các cặp vợ chồng không phá bỏ thai nhi, còn việc chôn cất cũng không đáng ngại lắm", chị Thủy cho biết.
Cuộc thi viết Sống đẹp lần V được tổ chức nhằm khuyến khích mọi người viết về những hành động cao đẹp đã giúp đỡ cá nhân hoặc cộng đồng. Năm nay, cuộc thi tập trung vào việc ca ngợi những nhân vật hoặc tập thể đã thực hiện những hành động nhân ái, mang lại hy vọng cho những hoàn cảnh khó khăn.
Điểm nổi bật là hạng mục giải thưởng mới về môi trường, tôn vinh những tác phẩm truyền cảm hứng và khuyến khích hành động vì một môi trường sống xanh, sạch. Qua đó, Ban tổ chức mong muốn nâng cao ý thức cộng đồng trong việc bảo vệ hành tinh cho các thế hệ tương lai.
Cuộc thi có các hạng mục thi đa dạng và cơ cấu giải thưởng, bao gồm:
Hạng mục bài viết: Ký sự, phóng sự, ghi chép hoặc truyện ngắn, không quá 1.600 chữ cho bài viết và 2.500 chữ cho truyện ngắn.
Bài viết ký sự, phóng sự, ghi chép:
- 1 giải nhất: 30.000.000 đồng
- 2 giải nhì: 15.000.000 đồng
- 3 giải ba: 10.000.000 đồng
- 5 giải khuyến khích: 3.000.000 đồng
Truyện ngắn:
- 1 giải nhất: 30.000.000 đồng
- 1 giải nhì: 20.000.000 đồng
- 2 giải ba: 10.000.000 đồng
- 4 giải khuyến khích: 5.000.000 đồng
Hạng mục ảnh: Gửi bộ ảnh tối thiểu 5 bức liên quan đến hoạt động thiện nguyện hoặc bảo vệ môi trường, kèm theo tên bộ ảnh và mô tả ngắn.
- 1 giải nhất: 10.000.000 đồng
- 1 giải nhì: 5.000.000 đồng
- 1 giải ba: 3.000.000 đồng
- 5 giải khuyến khích: 2.000.000 đồng
Giải Bài được yêu thích nhất: 5.000.000 đồng
Giải Bài xuất sắc về đề tài môi trường: 5.000.000 đồng
Giải Nhân vật được vinh danh: 30.000.000 đồng
Thời gian gửi tác phẩm đến hết ngày 16.10.2025. Các tác phẩm sẽ được đánh giá qua vòng sơ khảo và chung khảo với sự tham gia của Ban giám khảo gồm các tên tuổi nổi tiếng. Ban tổ chức sẽ công bố danh sách người đoạt giải trên chuyên trang "Sống đẹp". Xem chi tiết thể lệ tại thanhnien.vn.
Ban tổ chức cuộc thi Sống đẹp