Đọc diễn văn kỷ niệm, Bí thư Huyện ủy Cam Lộ Đỗ Văn Bình nhấn mạnh, sau Hiệp định Genève năm 1954 về đình chiến ở Việt Nam được ký kết, đất nước bị chia cắt làm hai miền. Tỉnh Quảng Trị, trong đó có H.Cam Lộ, nằm trong vùng kìm kẹp của địch.
Ngày 21.4.1964, Tỉnh ủy Quảng Trị tổ chức hội nghị mở rộng tại bản Ro Ró (H.Hướng Hóa) để quyết định đồng khởi. Sau khi đánh giá một cách sâu sát đặc điểm tình hình, vùng Cùa (gồm 2 xã Cam Chính và Cam Nghĩa) được chọn làm khởi điểm cho phong trào “đồng khởi” của toàn tỉnh.
Dưới sự lãnh đạo trực tiếp của Tỉnh ủy Quảng Trị, sự hỗ trợ của lực lượng vũ trang địa phương, đêm mùng 4 rạng ngày mùng 5.7.1964, quần chúng nhân dân ở vùng Cùa tự trang bị các loại vũ khí đồng loạt vùng lên phá ấp chiến lược, đập tan bộ máy chính quyền tay sai.
Đồng thời, lập nên chính quyền cách mạng, mở đầu cho phong trào đồng khởi “diệt ác, phá kìm”, chuyển phong trào từ thế đấu tranh cầm cự sang chủ động tiến công địch giành chính quyền về tay nhân dân trên khắp các mặt trận.
Sau ngày quê hương được giải phóng, phát huy chủ nghĩa anh hùng cách mạng và tinh thần của quê hương đồng khởi, H.Cam Lộ nói chung, vùng Cùa nói riêng, bằng ý chí, nghị lực và sự phấn đấu vươn lên đã cùng nhau xây dựng cuộc sống mới, hồi sinh mảnh đất từng là chiến trường xưa. Kinh tế từng bước phát triển khá toàn diện và đúng hướng; văn hóa, xã hội có những chuyển biến tích cực, an ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội giữ vững...
Phó chủ tịch thường trực UBND tỉnh Quảng Trị Hà Sỹ Đồng khẳng định, kỷ niệm 60 năm Ngày đồng khởi Cùa là dịp để Đảng bộ, chính quyền và nhân dân tỉnh Quảng Trị nói chung, H.Cam Lộ và vùng Cùa nói riêng ôn lại truyền thống cách mạng anh dũng, kiên cường, cứu nước của nhân dân ta. Qua đó, giáo dục lòng yêu nước và truyền thống cách mạng của quê hương, khơi dậy lòng tự hào dân tộc; tri ân các anh hùng liệt sĩ đã từng tham gia kháng chiến, nhất là trong phong trào đồng khởi Cùa.
Tại chương trình, những dấu mốc quan trọng, khí thế sục sôi của phong trào đồng khởi Cùa được tái hiện sinh động thông qua chương trình chính luận nghệ thuật với chủ đề “Vùng Cùa – Cam Lộ, tự hào quê hương đồng khởi” với sự góp mặt của nhiều nghệ sĩ, ca sĩ nổi tiếng, thu hút đông đảo cán bộ, nhân dân địa phương đến thưởng thức.