3 thách thức lớn với ngành da giày

Bà Phan Thị Thanh Xuân – Phó Chủ tịch, Hiệp hội Da giày, Túi xách Việt Nam (LEFASO):

Thứ nhất, áp lực về giá và năng lực cạnh tranh. Chi phí sản xuất trong nước tăng cao trong khi giá xuất khẩu liên tục bị ép giảm. Nhiều khách hàng dịch chuyển đơn hàng từ Trung Quốc nhưng lại dùng mức giá của Trung Quốc để đàm phán, gây khó khăn cho doanh nghiệp Việt Nam vốn có chuỗi cung ứng nguyên phụ liệu chưa hoàn thiện bằng.

Thứ hai, hạn chế về công nghệ. Nhiều đơn hàng đòi hỏi công nghệ cao vẫn không thể dịch chuyển khỏi Trung Quốc do doanh nghiệp Việt Nam chưa làm chủ được, dẫn đến bỏ lỡ cơ hội.

Thứ ba, sức ép từ đối thủ cạnh tranh. Indonesia, một đối thủ lớn, đang đàm phán hiệp định thương mại với EU. Nếu thành công vào cuối năm 2026 - đầu 2027, đây sẽ là một thách thức lớn cho sức cạnh tranh của hàng da giày Việt Nam tại thị trường này.

Từ những khó khăn trên, Chính phủ, các bộ ngành liên quan cần tháo gỡ vướng mắc chính sách về xuất nhập khẩu tại chỗ. Bởi, hiện đang có sự không đồng bộ giữa luật và các nghị định hướng dẫn.

Điều này khiến các doanh nghiệp sản xuất xuất khẩu (chủ động về nguyên phụ liệu) không thể hoàn thuế, dẫn đến xu hướng chuyển sang nhập khẩu trực tiếp thay vì mua nguyên phụ liệu trong nước.
Bên cạnh đó, Bộ Công Thương cần tổ chức một cuộc họp khẩn với các bên liên quan để tìm giải pháp ngay lập tức, tránh làm suy yếu ngành công nghiệp hỗ trợ trong nước. Riêng về ý tưởng thành lập trung tâm nguyên phụ liệu cho ngành dệt may, da giày và gỗ, các doanh nghiệp đang gặp vướng mắc do đây là mô hình mới, phức tạp, đòi hỏi thủ tục đặc thù.

Do đó, các cơ quan thương vụ, đặc biệt tại Trung Quốc, hỗ trợ kết nối để các doanh nghiệp học hỏi kinh nghiệm quốc tế. Dù đã có sẵn đất đai, dự án cần tư vấn chuyên sâu để xây dựng một đề án khả thi, kết hợp giữa trung tâm logistics, chợ, R&D và kiểm định chất lượng.