Đây là lúc phải nói về trí tuệ nhân tạo (AI) - đòn bẩy vĩ đại nhất của giáo dục thế kỷ 21. Chúng ta cần cá nhân hóa học tập và AI giúp mỗi học sinh có một lộ trình, một phiên bản học liệu phù hợp với trình độ và sở thích, biến việc học từ áp đặt thành trải nghiệm.
Sách giáo khoa hiện nay cần phải được số hóa
ẢNH: NHẬT THỊNH
Bên cạnh đó là việc cập nhật tự động. Kiến thức (lịch sử, địa lý, công nghệ…) sẽ được AI cập nhật theo thời gian thực, chấm dứt tình trạng sách in ra đã lạc hậu.
Hàn Quốc, Singapore, Estonia đã chuyển sang học liệu số toàn phần, giúp tiết kiệm 70 - 80% chi phí in ấn, tái bản, và tập huấn. Sách giáo khoa không còn là một tập giấy đẹp và đắt, mà phải trở thành một nền tảng số sống - linh hoạt, cập nhật và tương tác. VN không thể tiếp tục đứng ngoài cuộc cách mạng này.
Cần xã hội hóa và công khai hóa. Mở cửa hoàn toàn cho các trường ĐH, hiệp hội chuyên môn, và chuyên gia độc lập tham gia biên soạn và thẩm định. Nhà nước chỉ nên đóng vai trò định chuẩn và giám sát chất lượng, không phải là người độc quyền sản xuất.
Sách giáo khoa bắt buộc phải được số hóa. Sách phải có phiên bản học liệu điện tử mở, có thể được cập nhật hằng năm mà không cần tái bản. Đặt AI vào trung tâm bằng việc ứng dụng AI vào biên soạn, tập huấn giáo viên và đánh giá học sinh. Xây dựng nền tảng sách giáo khoa thông minh quốc gia. Đổi mới nội dung, phương pháp bằng việc tập trung đổi mới theo khung năng lực số và AI, chứ không chỉ là thay bìa, đổi khổ giấy. Toán, lý, hóa cơ bản không thay đổi, cái cần thay đổi là cách dạy và cách học.
Cải cách giáo dục không thể chỉ nhìn vào tờ giấy sách giáo khoa mà phải nhìn vào tầm nhìn giáo dục quốc gia trong kỷ nguyên số.
.jpg)
